Hallux Valgus
Een van de meest voorkomende aandoeningen wat onder de categorie ‘moeilijke voeten’ valt is een hallux valgus. We hebben het op de deze website steeds over brede voeten, de ongemakken van het hebben van moeilijke voeten en de noodzaak van schoenen voor brede voeten. Het is echter belangrijk om meer te weten over een hallux valgus als je vermoedt deze aandoening te hebben. We willen daarom een apart artikel hieraan wijden, waarin we uitlegggen wat een hallux valgus is, hoe deze aandoening wordt veroorzaakt en wat tenslotte de behandeling van een hallux valgus inhoudt.
Vergroeiing van de grote teen
Een hallux valgus is de Latijnse naam voor een vergroeiing van de grote teen. Hallux staat namelijk voor grote teen en valgus staat voor de standafwijking of vergroeiing. Door deze vergroeiing gaat de grote teen scheef staan naar binnen, waardoor er aan de buitenkant een knobbel in het bot ontstaat. Deze knobbel wordt ook wel een bunion genoemd. De knobbel kan erg pijnlijk zijn en daardoor voor veel ongemak zorgen. Er bestaan twee vormen van hallux valgus. De ene vorm is de juveniele vorm, die al op kinderleeftijd optreedt en de ander is de volwassen vorm. Doordat er een botknobbel aan de zijkant van de voet ontstaat, is er ook sprake van een breder voorvoet.
De oorzaak van een hallux valgus
Als je een hallux valgus hebt kan dit verschillende oorzaken hebben. Over het algemeen komt deze aandoening meer voor bij vrouwen dan bij mannen. We hebben het dan over maar liefst 90%. Dit heeft deels te maken met een erfelijke factor. Er is namelijk bij 60% van de vrouwen sprake van meerdere familieleden met dezelfde kwaal. Dit komt mede door een doorgezakte voet en een verkorte achillespees. Daarnaast hebben de damesschoenen er helaas ook wat mee te maken. Vaak is de schoen te smal voor de voet en komt er door de hak te veel druk op de voorvoet.
De klachten bij een hallux valgus
Gelukkig vallen de klachten bij een hallux valgus over het algemeen mee. Als er sprake is van pijn, dan is dat vaak ter plaatse van de botknobbel. Deze kan namelijk geïrriteerd raken door de druk van de schoen. Hierdoor kan een pijnlijke, rode slijmbeursontsteking ontstaan. De scheve stand van de grote teen bij een hallux valgus kan ook pijn veroorzaken of een drukplekje bij de tweede teen, die in de knel komt te zitten.
De diagnose van een hallux valgus
Als je twijfelt of je een hallux valgus hebt, is het verstandig om naar de huisarts te gaan. Die kan je namelijk doorverwijzen naar een orthopeed. Deze zal een lichamelijk onderzoek doen om vast te kunnen stellen of je een hallux valgus hebt.
Het onderzoek bestaat tevens uit het maken van een röntgenfoto, zodat er kan worden gekeken of er sprake is van slijtage van het gewricht tussen middenvoetsbeentje en grote teen. Daarnaast kan de orthopeed ook uit de röntgenfoto opmaken hoe ernstig de standafwijking is van de botdelen. Dit wordt opgemeten en uitgedrukt in aantal graden.
Naast het vaststellen van een hallux valgus is de kans ook aanwezig dat de orthopeed een pes planum (Latijnse naam voor platvoet) of metatarsalgie (pijn en eelt onder de bal van de voet) vaststelt.
Verminderen van klachten van een hallux valgus
Nadat de diagnose van een hallux valgus is gesteld, is de behandeling er eerst op gericht om de klachten te verminderen. Het idee hierachter is om een eventuele operatie zo lang mogelijk uit te stellen. Om de klachten te verminderen, zijn er een aantal tips. Let op: we benoemden al eerder dat vooral vrouwen te maken kunnen krijgen met een hallux valgus, daarom zijn deze tips ook bedoeld voor vrouwen.
- Het is verstandig om geen schoenen te dragen met een hoge hak, gezien dit extra druk kan uitoefenen op de voorvoet en dus de hallux valgus
- Je moet tevens voorkomen dat je schoenen draagt die te smal zijn aan de voorkant.
- Als je schoenen koopt, let er dan op dat die van zacht en soepel leer zijn. Je kan tevens deze wat laten oprekken ter plaatse van de botknobbel
De operatie bij een hallux valgus
Bovenstaande tips bieden helaas niet altijd zekerheid dat de klachten van een hallux valgus worden verminderd. In die situatie kan de orthopeed in overleg met jou toch besluiten om de standafwijking te corrigeren met een operatie. Er zijn een aantal technieken bekend om deze stand te corrigeren. De techniek waarvoor wordt gekozen hangt af van de ernst van de hallux valgus, de kans op artrose, jouw leeftijd en jouw activiteitenniveau.
Een operatie bestaat uit verschillende methoden. De kans is groot dat er een combinatie van meerdere methoden plaatsvindt.
- Weke delenherstel. Dit houdt in dat de structuren worden hersteld rond het gewricht aan de basis van de grote teen. De kans is namelijk groot dat de structuren zijn gekrompen of juist zijn uitgerekt door de hallux valgus.
- Osteotomie. Deze methode is erg afhankelijk van de plaats en de ernst van de hallux valgus. Bij deze methode wordt het bot doorgezaagd in het middenvoetsbeentje en in een gecorrigeerde stand weer aan elkaar gezet. Er wordt vaak een klein wigje weggehaald uit de teen zelf om ervoor te zorgen dat de teen weer helemaal recht staat. Dit wordt ook wel AKIN osteotomie genoemd.
- Artrodese. Er kan dus ook sprake zijn van ernstige slijtage van het gewricht tussen het middenvoetsbeentje en de grote teen. Daarnaast kan er ook sprake zijn van een te grote standafwijking. In dit geval wordt dit gewricht vastgezet.
Het herstellen van een hallux valgus operatie
Na de operatie kan jouw voet in gips worden gezet of kan je worden nabehandeld met een steunend drukverband. Dit wordt ook wel een teenspica genoemd. De eerste week na de operatie mag je jouw voet niet belasten. Daarna krijg je een speciale gipsschoen of een spalk in combinatie met een klittenbandschoen. De hele hersteltijd komt neer op 6 weken. Daarna krijg je een gerichte behandeling bij de fysiotherapie om de grote teen minder stijf te maken.